Over niet al te lange tijd treedt de Omgevingswet in werking. Gemeenten hebben daarin de belangrijke opdracht om burgerparticipatie meer vorm te geven. De vraag is: hoe laat je burgerparticipatie écht slagen? Op 23 maart jl organiseerde Wyzer in samenwerking met bureau Graswortel een webinar over burgerparticipatie in het kader van de Omgevingswet. Over hoe het in de praktijk echt werkt (of niet werkt). En waar je als gemeente op moet letten.
Wie is je doelgroep? Hoe bereik je hen?
Bij het webinar zijn wij onder andere ingegaan op de doelgroep van participatie. Wie moet er mee praten? Wie nodig je uit tot een gesprek om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van de meningen van alle belanghebbenden? Wij zeggen dan:
- Laat omwonenden meepraten, maar vraag ook mensen daarbuiten om hun mening. Omwonenden zijn belangrijk, maar een openbare ruimte (plein, straat, park) wordt door veel meer mensen gebruikt. Ook anderen hebben recht en belang om hun stem te laten horen.
- Betrek de ‘zwijgende meerderheid’. Beperk burgerparticipatie niet alleen tot beroepsparticipeerders: de mensen die altijd al meepraten. Hoewel deze makkelijk bereikbaar zijn, is de kunst juist om ook de ‘zwijgende meerderheid’ te bereiken. Bijvoorbeeld door met een kraampje op een markt te staan of een koffiemoment op straat te organiseren, waarbij je voorbijgangers kan bevragen.
- Beperk burgerparticipatie niet alleen tot CAVE people (Citizens Against Virtually Anything). Sommige mensen zijn bij voorbaat tegen alle veranderingen. Zij zijn gemiddeld sterk geneigd hun stem te laten horen. Ook hierbij geldt: zoek de ‘zwijgende meerderheid’ op.
Tot slot is het belangrijk om de burgerparticipatie inclusief te maken. Beperk je niet tot de zaaltjes waar een spreker ’s avonds om half 8 de plannen toelicht en iedereen vervolgens kan reageren. Veel groepen (jongeren, gezinnen met kleine kinderen, migranten) voelen zich hiertoe weinig aangetrokken en zullen niet komen. Het biedt vooral ruimte aan de eerder genoemde beroeps-participeerders en CAVE people; hun stem is van belang maar niet alléén maar hun stem. Je wilt een representatief beeld van de mening van belanghebbenden.
Meer tips voor effectieve, inclusieve burgerparticipatie
Hieronder sommen we nog een aantal tips op die ervoor zorgen dat jouw burgerparticipatie écht slaagt:
- Zorg voor inclusief informatiemateriaal. Kies bijvoorbeeld niet alleen foto’s met blanke, oudere mensen. Zeker niet als het om de openbare ruimte gaat in een multiculturele wijk. Je gaat dan voorbij een heleboel andere doelgroepen, die zich door jouw informatie en beelden niet aangesproken voelen.
- Het benaderen van de hele doelgroep hoeft helemaal niet duur te zijn. Een kraampje op een markt met wat lekkers om uit te delen kost weinig, evenals het neerzetten van een tuintafel met wat stoeltjes op straat.
- Gebruik de infrastructuur die er al is. Opbouwwerkers, wijkconsulenten en beheerders komen al in de wijk om met bewoners te praten. Zij kunnen een vraag makkelijk uitzetten bij een brede groep mensen. Dus betrek hen bij jouw burgerparticipatieplan!
In het webinar hebben we nog veel meer besproken: over het kader dat je mensen meegeeft, de wettelijke eisen, methoden voor participatie en meer! Wij zijn altijd bereid om onze kennis te delen en te sparren met gemeenten die hier vragen over hebben. Je kan hiervoor contact op nemen met adviseur Marion Wiendels via mwiendels@wyzer.nl.
